هدف این پژوهش، بررسی تأثیر قدرت مدیرعامل بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت سود واقعی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای تعیین میزان مدیریت سود واقعی از سه معیار شامل: هزینه اختیاری غیرعادی، هزینه تولید غیرعادی و جریان های نقدی عملیاتی غیرعادی استفاده شده است. بدین منظور داده‏های مربوط به 108شرکت برای دوره زمانی بین سال های 1389 تا 1398 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده های ترکیبی با رویکرد تلفیقی، روش داده های تابلویی با رویکرد اثرات ثابت بررسی و آزمون شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد قدرت مدیرعامل تاثیر منفی و معناداری بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان می دهد که قدرت مدیرعامل تاثیر منفی و معنی داری بر مدیریت سود واقعی (هزینه اختیاری غیرعادی، هزینه تولید غیر عادی و جریان های نقدی عملیاتی غیرعادی) دارد. بنابراین نتایج پژوهش حاکی از آن است که مدیران قدرتمند دارای استقلال بیشتر و داری نقش نظارتی بیشتر بر هیات مدیره دارند که این امر موجب کاهش تضییع حقوق ذی نفعان و کاهش هزینه نمایندگی می شود و در نتیجه کاهش هزینه نمایندگی موجب کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و کاهش عدم شفافیت اطلاعات مالی و در نتیجه موجب کاهش مدیریت سود می شود

این تحقیق به ارزیابی 9 مدل کشف مدیریت سود می پردازد. ارزیابی انجام شده در این تحقیق بر پایه بررسی توانمندی هر یک از مدل ها از نظر رویارویی با دو نوع خطای شناخته شده در استنتاج آماری موسوم به خطاهای نوع اول (آلفا) و نوع دوم (بتا) می باشد. احتمال بروز این دو خطا، ملاکی برای قضاوت در مورد صحت روش تحقیق بکار رفته در تحقیقات مدیریت سود و اعتبار استنتاجات حاصل از آن است. در همین راستا و برای تجزیه و تحلیل تجربی مدل ها، آزمون مدیریت سود در سطح سه نمونه جداگانه صورت پذیرفت: الف) نمونه ای تصادفی متشکل از 1000 مشاهده شرکت-سال؛ ب) نمونه متناظر دیگری بر اساس نمونه الف، که از طریق یک فرآیند شبیه سازی مدیریت سود مقادیر ثابت و معینی به سود و اقلام تعهدی آن افزوده شد؛ پ) نمونه ای از شرکت هایی که شواهدی قابل قبول مبنی بر دستکاری سود از سوی آنها وجود داشت.نمونه الف برای بررسی خطای نوع اول طرح ریزی گردید. بصورت کلی خطای نوع اول زمانی روی می دهد که محقق به استناد آزمون، گزاره درست (فرضیه صفر) را رد می نماید. در تحقیقات مدیریت سود خطای نوع اول وقتی است که فرضیه صفر عدم مدیریت سود، رد می شود؛ در حالی که واقعا مدیریت سود وجود نداشته و فرضیه صفر درست است. نمونه های ب و پ برای آزمون خطای نوع دوم طرح ریزی شده بودند. بصورت کلی خطای نوع دوم وقتی روی می دهد که محقق به استناد آزمون، گزاره نادرست (فرضیه صفر) را به خطا درست می پندارد و می پذیرد. در تحقیقات مدیریت سود، خطای نوع دوم وقتی روی می دهد که فرضیه عدم مدیریت سود رد نمی شود، در حالی که واقعا مدیریت سود وجود داشته و فرضیه صفر نادرست است.یافته های این تحقیق نشان می دهد از مدل های مورد بررسی، در کل مدل های مبتنی بر روش های برآورد رگرسیونی از توان بیش تری نسبت به سه مدل هیلی، دی آنجلو و تعدیل شده دی آنجلو برخوردارند. از میان روش های رگرسیونی، روش اصلی جونز (1991) از توان کمتری برای تبیین مدیریت سود برخوردار است. در مورد ویرایش های بعدی مدل جونز، ویرایش تعدیل شده جونز 1995 و مدل ساده دی چاو 2002، و مدل جامع دی چاو 2002 و نسخه های تورم زدایی شده آن از توان قابل قبولی برای کشف مدیریت سود برخوردار بودند.

ادبیات پژوهش ارتباطی مثبت بین بدهی و مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی را پیش بینی می کند. بدهی نقشی انضباطی روی رفتار مدیران اعمال می کند. گراسمان و هارت (1982) بیان می دارند که سطوح بالاتر بدهی تهدید ورشکستگی را افزایش می دهد و مدیران را به خاطر احتمال بالقوه از دست دادن کنترل شرکت تحت فشار قرار می دهد. بدهی بیشتر مدیران را وادار می کند از تصمیم هایی که باعث کاهش ارزش شرکت می شود بپرهیزند. هدف از این پژوهش مطالعه تاثیر ساختار سررسید بدهی بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی است. در راستای این هدف، اطلاعات هفتاد و پنج شرکت بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون چندمتغیره با داده های ترکیبی استفاده شده است. یافته های حاصل از فرضیه اول پژوهش بیان می کند که بین ساختار سررسید بدهی و مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی ارتباط معنی دار و مثبت وجود دارد و با این نظریه که امکان انجام رفتارهای فرصت طلبانه توسط مدیران از طریق ساختار سررسید بدهی کوتاه مدت وجود دارد، منطبق است. یافته های حاصل از آزمون فرضیه دوم پژوهش نشان می دهد کهبین ساختار سررسید بدهی و مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی در شرکت های با اعتبار بالا نسبت به شرکت های با اعتبار پایین ارتباط معنی دار قوی تری وجود دارد.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر معیارهای عدم اطمینان اقتصادی بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت سود واقعی(دستکاری فعالیت های واقعی) در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای تعیین میزان مدیریت سود واقعی از سه معیار هزینه اختیاری غیرعادی، هزینه تولید غیرعادی و جریان های نقدی عملیاتی غیرعادی و برای اندازه گیری عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره با استفاده از شاخص های آرچ و گارچ استفاده شده است. بدین منظور چهار فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و داده های مربوط به 142 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی بین سال های 1386 تا 1395 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده های تابلویی با رویکرد اثرات ثابت و اثرات تصادفی، بررسی و آزمون شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد معیارهای عدم اطمینان اقتصادی(رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره) تأثیر مثبت و معناداری بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی دارد. علاوه بر این، نتایج پژوهش نشان می-دهد که معیارهای عدم اطمینان اقتصادی(رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره) تأثیر مثبت و معناداری بر مدیریت سود واقعی(هزینه اختیاری غیرعادی، هزینه تولید غیر عادی و جریان های نقدی عملیاتی غیرعادی) دارد.

در بازارهای مالی، اطلاعات می تواند به صورت نشانه ها، علائم و اخبار مختلف از داخل یا خارج شرکت گزارش و در دسترس سهامداران قرار گیرد و موجب ایجاد واکنش در قیمت سهام شود. مطبوعات تجاری به عنوان بخشی از حلقه ارتباطی بین سهامداران و شرکت ها می توانند هم به عنوان اشاعه دهنده اطلاعات شرکت ها و هم به عنوان ایجادکننده اطلاعات از طریق تولید اطلاعات جدید برای فعالان بازار سرمایه نقش مهمی ایفا نمایند. به منظور بررسی تاثیر اطلاع رسانی مطبوعات تجاری بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی، داده های 147 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس و فرابورس تهران طی سال های 1390 تا 1398 از طریق داده های ترکیبی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرند. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین پوشش اخبار افزایش سرمایه توسط مطبوعات تجاری با مدیریت سود اقلام تعهدی عدم رابطه و بین پوشش اخبار اعلان سود توسط مطبوعات تجاری با مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد. همچنین بین نقش انتشاردهندگی مطبوعات تجاری در مورد افزایش سرمایه با مدیریت سود اقلام تعهدی رابطه مثبت و معنادار و بین نقش انتشاردهندگی مطبوعات تجاری در مورد اعلان سود با مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی عدم رابطه وجود دارد. به علاوه بین نقش ایجادکنندگی مطبوعات تجاری در مورد افزایش سرمایه و اعلان سود با مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی به ترتیب رابطه مثبت و معنادار و رابطه منفی و معنادار وجود دارد.

چالش عمده در مطالعات مربوط به مدیریت سود، یافتن معیاری است که مشخص نماید شرکت ها تا چه میزانی، سودهای خود را مدیریت کرده اند. فرض رایج این است که ارقام سود حسابداری از طریق اقلام تعهدی مدیریت می شوند. در اکثر پژوهش ها، کشف مدیریت سود، مبتنی بر مدل رگرسیون خطی پیشنهاد شده توسط جونز (1991) می باشد. هدف این مقاله مقایسه کارایی مدل های مبتنی بر رگرسیون خطی فازی در مقایسه با مدل های رگرسیون خطی حداقل مربعات معمولی در کشف مدیریت سود است. مشکل اساسی در مدل جونز، نیاز به سری های زمانی طولانی از داده های صورت های مالی است. روش جایگزین برای برآورد ضرایب مدل رگرسیون خطی با حداقل مربعات معمولی، استفاده از رگرسیون خطی فازی می باشد. در این پژوهش 72 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1380 تا 1392 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، در زمان مقایسه اقلام تعهدی اختیاری در طول دوره های مختلف زمانی، با کاهش طول سری زمانی، هر چند کارایی هر دو مدل کاسته می شود، ولی کاهش کارایی رگرسیون فازی در تشخیص مدیریت سود در مقایسه با رگرسیون معمولی با شتاب کمتری رخ داده است و حتی در دوره چهار ساله، کارایی روش فازی بیش از روش رگرسیون معمولی می باشد.

هدف این پژوهش، بررسی تاثیر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت واقعی سود بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در راستای تحقق هدف های پژوهش شش فرضیه تدوین شده است که تاثیر مدیریت سود بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت ها را مورد آزمون قرار می دهد.روش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه های مطرح شده در این پژوهش، روش «داده های ترکیبی» است و برای آزمون هر یک از فرضیه ها یک مدل تخمین زده شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 103 شرکت طی بازه زمانی 1393-1384 است. در این پژوهش برای سنجش مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی از مدل کوتری و همکاران (2005) استفاده شده است.نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش نشان می دهد که مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت واقعی سود بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت ها (با استفاده از چولگی منفی بازده سهام و سیگمای حداکثری) تاثیر ندارد. افزون بر این، یافته های پژوهش بیانگر تاثیر مثبت مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت واقعی سود بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت ها (با استفاده از نوسان پایین به بالا) است.

هدف: در این تحقیق رابطه کیفیت واحد حسابرسی داخلی شرکت ها با مدیریت سود (مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت واقعی سود) موردبررسی قرارگرفته است.روش:پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی است که برای انجام آن داده های 179 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1391 تا 1398 به کار گرفته شده است. جهت آزمون فرضیه های این تحقیق از مدل های رگرسیونی و همبستگی چندگانه استفاده شده است.یافته ­ها: بین کیفیت واحد حسابرسی داخلی با مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی رابطه منفی معنادار وجود دارد؛ اما بین کیفیت واحد حسابرسی داخلی با مدیریت واقعی سود (از طریق دست کاری هزینه های تولید، هزینه های اختیاری و جریان های نقد عملیاتی) رابطه معناداری مشاهده نگردید.نتیجه ­گیری: با وجود الزام سازمان بورس مبنی بر استقرار واحد حسابرسی داخلی در شرکت ها، کیفیت این واحد هنوز به طور مطلوبی مانع از مدیریت سود نشده است. اگرچه با وضع قوانین و نظارت بیشتر از میزان مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی کاسته شده اما تغییری در مدیریت واقعی سود شرکت ها مشاهده نشده است.دانش افزایی: باتوجه به نوپا بودن واحدهای حسابرسی داخلی و ویژگی های محیطی کشورایران به عنوان یک کشور در حال توسعه و با اقتصاد نوظهور، حسابرسی داخلی و کیفیت کار این واحد ممکن است نسبت به سایر کشورهای توسعه یافته دارای اثرات و نتایجی باشد که در این تحقیق به آن پرداخته می شود. همچنین در تحقیقات گذشته اثر کیفیت واحد حسابرسی داخلی شرکت ها بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت واقعی سود مورد بررسی قرار نگرفته است.

پیش بینی سود مدیریت در ایران نوعی افشای اجباری به شمار می رود. ادبیات زیادی در بازار سرمایه بر اهمیت این پیش بینی تاکید می کند. پیش بینی سود هر سهم، تاثیراتی دارد که تغییرات قیمت سهام و واکنش مستقیم بازار سرمایه را در پی دارد. اقلام تعهدی نیز بیانگر جنبه ای کلیدی از گزارشگری الزامی است. اساسا محیطی که شرکتها در آن فعالیت می کنند به علت تغییرات تجاری همواره با بی ثباتی همراه است و به همین سبب مدیران از دورنمای تجاری شرکت ارزیابی درستی ندارند و از این رو نیز خطاهای عادی در افشای آنها اجتناب ناپذیر است.هدف این پژوهش بررسی رابطه خطای پیش بینی  سود سال آینده با اقلام تعهدی سال جاری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1387-1384، است. در آزمون فرضیه های پژوهش از تحلیل پانلی و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج نشان می دهد بین خطای پیش بینی سود مدیریت و اقلام تعهدی ارتباط مثبت هست و در شرکتهایی که در محیط تجاری نامطمئن فعالیت می کنند این ارتباط مثبت قوی تر است.

یکی از مواقعی که انگیزه­ های مدیریت برای مدیریت سود برانگیخته می شود، عرضه اولیه عمومی است. با توجه به بالا بودن عدم تقارن اطلاعاتی در عرضه اولیه سهام، مدیریت شرکت­ های در معرض عرضه اولیه، با مدیریت سودافزایشی از طریق اقلام تعهدی اختیاری تلاش می­ کنند تصویری مطلوب­ تر از شرکت ارائه دهند. لذا پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیر عرضه اولیه سهام بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی است. به منظور نیل به این هدف 1408 سال-شرکت (128 شرکت برای یازده سال) مشاهده جمع آوری شده از گزارش ها مالی سالیانه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1386 تا 1396 مورد آزمون قرارگرفته اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی باعرضه اولیه سهام رابطه مثبت و معنی داری دارد. تجزیه وتحلیل بیشتر نشان می دهد که مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی در سال قبل از عرضه اولیه نسبت به سال عرضه بیشتر است این در حالی است که، مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی در سال پس از عرضه اولیه نسبت به سال عرضه اولیه کمتر است.